Lepiej zapobiegać niż leczyć
Takie przeświadczenie powinno przyświecać każdemu z nas. Działania, które mają zapobiec rozwojowi zmian chorobowych zębów i tkanek ich otaczających to właśnie profilaktyka stomatologiczna. Właściwa higiena pozwala na eliminację przykrego zapachu z ust, zmniejsza przebarwienia (m.in. od papierosów, kawy, herbaty) i zapewnia poczucie świeżości. Podstawową kwestią jest walka z gromadzącą się na zębach płytką nazębną, która jest przyczyną rozwoju próchnicy i parodontozy.
Płytka nazębna (płytka bakteryjna) to rodzaj lepkiego filmu bakteryjnego, który z czasem przekształca się w kamień nazębny. Kamień nazębny, zwłaszcza poddziąsłowy, stanowi siedlisko niebezpiecznych bakterii, powoduje stan zapalny dziąseł i w konsekwencji może doprowadzić nawet do utraty zębów. Nie dopuszczajmy do powstania kamienia.
Profilaktyka w życiu codziennym
Starajmy się myć zęby przynajmniej 2 razy dziennie, rano i przed snem, a po każdym posiłku w miarę możliwości przepłuczmy usta płynem do mycia zębów. Oprócz zwykłych szczoteczek używajmy nici dentystycznych lub szczoteczek do mycia przestrzeni między zębami.
Odżywiajmy się zdrowo oraz ograniczajmy spożywanie słodyczy. Optymalnie co 6 miesięcy, a przynajmniej raz w roku kontrolujmy stan naszego uzębienia w gabinecie stomatologicznym.
W ramach profilaktyki stomatologicznej oferuję Państwu:
- usuwanie kamienia nazębnego – scaling
- usuwanie osadu – piaskowanie (za pomocą piaskarki lub specjalnych szczoteczek i past polerskich)
- fluoryzację – lakierowanie zębów
- lakowanie (zabezpieczenie bruzd zębów stałych przed próchnicą)
- kontrolę uzębienia i błon śluzowych
- instruktaż higieny jamy ustnej
Skaling, czyli zabieg usunięcia kamienia nazębnego
Wykonywany jest przy pomocy specjalnego urządzenia ultradźwiękowego, tzw. skalera. Urządzenie generuje drgania o dużej częstotliwości (ultradźwięki), które przenoszone są na cieniutką końcówkę roboczą skalera. Docierając w okolice poddziąsłowe i międzyzębowe sprawia, że kamień nazębny bardzo łatwo pęka i odpada. Nie powoduje to uszkodzenia szkliwa.
Zabieg jest z reguły bezbolesny, jedynie w przypadku obecności stanu zapalnego tkanek otaczających zęby lub przy odsłoniętych szyjkach może pojawić się ból – w takiej sytuacji podawane jest znieczulenie miejscowe. Każdy skaling kończony jest polerowaniem wszystkich czyszczonych powierzchni. Zapobiega to ponownemu odkładaniu się płytki nazębnej i zapewnia pacjentowi przyjemne uczucie gładkości zębów. Przy skalingu zalecane jest piaskowanie, a następnie polakierowanie zębów warstwą fluoru, co zapobiega próchnicy i nadwrażliwości.
Piaskowanie, czyli zabieg usunięcia osadu i przebarwień
Powstałych od kawy, herbaty, palenia papierosów, itp., o ile osad taki jeszcze się nie zmineralizował, czyli nie zamienił się w kamień. Piaskowanie wykonywane jest przy pomocy specjalnego aparatu, wyrzucającego pod dużym ciśnieniem, cienkim strumieniem mieszankę wody i powietrza z dwuwęglanem sodu. Zabieg piaskowania jest całkowicie bezbolesny i bezpieczny. Zabieg zalecany jest dwa razy w ciągu roku, co jednak w dużej mierze zależy od indywidualnych potrzeb. Piaskowanie jest często uzupełnieniem skalingu, ponieważ bardzo dobrze czyści przestrzenie międzyzębowe. Piaskowanie, podobnie jak skaling, również przeciwdziała paradontozie. Po zabiegu zalecane jest polakierowanie zębów warstwą fluoru, co zapobiega próchnicy i nadwrażliwości.
Lakierowanie, czyli fluoryzacja
Polega na dostarczeniu zębom odpowiedniej dawki fluoru. Obecnie fluor jest składnikiem past do mycia zębów, płynów do higieny jamy ustnej, a nawet nici dentystycznych i gum do żucia. Przewagą profesjonalnej fluoryzacji w gabinecie stomatologicznym nad profilaktyką „domową” jest stosowanie lakierów o znacznie podwyższonym stężeniu fluoru, których kontakt ze szkliwem trwa wiele godzin. Fluor zostaje wbudowany w szkliwo zęba i podnosi jego odporność na próchnicę. Im więcej fluoru znajduje się w strukturze szkliwa, tym bardziej jest ono odporne na demineralizację pod wpływem kwasów produkowanych przez bakterie próchnicotwórcze.
Trzeba jednak pamiętać, że zarówno nadmiar jak i niedobór fluoru są szkodliwe, dlatego preparaty o dużym stężeniu fluoru mogą być stosowane tylko pod kontrolą lekarza dentysty. Zabieg wykonywany jest zarówno u dzieci (zęby mleczne i stałe), jak i u dorosłych. Jest całkowicie bezbolesny i nie przebarwia zębów.
Jak często lakierować? Uzależnione to jest od indywidualnych skłonności do próchnicy. Rutynowo lakierowanie powinno się przeprowadzać dwa razy w roku, po każdorazowym zabiegu usuwania kamienia nazębnego i piaskowaniu zębów, po szlifowaniu zębów pod korony i mosty, a także w chorobach przyzębia (przy odsłoniętych szyjkach zębowych). W przypadku wysokiego zagrożenia próchnicą można stosować lakierowanie częściej, np. cztery razy w roku. Przy nadwrażliwości zębów, zabieg może być stosowany nawet kilkakrotnie w odstępach 3-4 dniowych, o czym decyduje lekarz stomatolog.
Lakowanie, czyli uszczelnianie bruzd
Polega na pokryciu bruzd i zagłębień w zębach stałych specjalnym lakiem. Bruzdy i szczeliny ze względu na swoją niekorzystną budowę są miejscami, które trudno jest wyczyścić z resztek pokarmu przy pomocy szczoteczki do zębów, co ułatwia rozwój bakterii i sprzyja powstawaniu próchnicy. Zabieg uszczelniania skierowany jest głównie do dzieci, i powinien być przeprowadzony możliwie jak najszybciej od wyrznięcia zęba. Uszczelnia się przedtrzonowce i trzonowce stałe (najbardziej zagrożone próchnicą są szóstki), a także zagłębienia górnych, bocznych siekaczy stałych. Zaleca się lakowanie również mlecznych zębów trzonowych. Jest to znakomita metoda zapobiegania próchnicy, prosta, bezbolesna i skuteczna. Skuteczność prawidłowo przeprowadzonej metody lakowania bruzd jest wysoka. Redukcja próchnicy (do ok. 90%), uzależniona jest od utrzymania się materiału uszczelniającego, dlatego konieczna jest kontrola laku, ponieważ cienka warstwa może się zetrzeć pod wpływem sił żucia.
Instruktaż higieny jamy ustnej
Składają się na niego szczegółowe wskazówki dotyczące zasad pielęgnacji jamy ustnej. Lekarz przeprowadza badanie pacjenta, określa indywidualne potrzeby i proponuje odpowiednią technikę szczotkowania zębów oraz niezbędne akcesoria do higieny jamy ustnej (pasty do zębów, nici dentystyczne, płukanki, szczoteczki międzyzębowe, irygatory).